Wat is een omgangsregeling?

Een omgangsregeling is een afspraak tussen ouders en hun kind(eren) waarin wordt geregeld waar het kind verblijft en wanneer het kind op bezoek gaat bij de niet verzorgende ouder of een ander familie lid. De omgangsregeling is een verplicht onderdeel van het ouderschapsplan. Het is een wettelijk bindende overeenkomst, en indien het ouderschapsplan niet worden nagekomen kan dit worden aangevochten bij de rechter of soms word een ouder door de politie versterkt. 

Wat wordt er geregeld in de omgangsregeling?

Onder andere zal er moeten worden afgesproken of er voor co-ouderschap of een verzorgende en niet-verzorgende ouder regeling word gekozen. Dit speelt een rol bij onder andere alimentatie, kinderbijslag en toeslagen. Ook moet er worden afgesproken over de standaard dagen dat er verblijf of bezoek zal zijn bij de ouders, en een regeling voor de niet standaard dagen zoals vakanties, feestdagen, verjaardagen en andere bijzondere momenten. Afspraken kunnen ook worden vastgesteld over wie de kinderen brengt en ophaalt, en op welke wijze ouders moeten afzeggen in bepaalde gevallen zoals ziekte. Een omgangsregeling kan zo complex of simpel zijn als ouders zelf wensen. Wel zal de rechter toetsen of een omgangsregeling in de beste interesse is van het kind. Een stabiele regeling heeft dus een grotere kans van slagen dan een regeling waarbij kinderen iedere dag op en neer moeten. Er bestaan zelfs omgangsregelingen waarbij kinderen op een vaste woonplaats blijven en de ouders wisselen van locatie. In die zin zijn er dus veel mogelijkheden. 

Omgangsregeling bij erkenning en/of ouderlijk gezag

Door erkenning wordt u de wettelijke ouder van het kind. Dit geeft u automatisch recht op omgang. Ouderlijk gezag geeft u ook automatisch recht op omgang.

Omgangsregeling bij geen erkenning/ouderlijk gezag als biologische ouder of andere gezinsleden/personen met een nauwe band

Niet iedereen kan zomaar een omgangsregeling aanvragen bij de rechter. Het moet een ouder zijn of een gezinslid/persoon met een nauwe band met het kind. Het Europese Hof voor de Rechten van het Mens heeft beslist dat ook anderen recht hebben op omgang op basis van artikel 8 Europees Verdrag voor de Rechten van het Mens als er sprake is van een van de volgende situaties:

1. Family life - er is hier sprake van wanneer iemand een nauwe persoonlijke band met het kind heeft (gehad). 
2. Intended family life - hiervoor is geen nauwe persoonlijke band nodig, maar wel moet diegene continue geprobeerd hebben om contact met het kind te hebben gehad om een nauwe en persoonlijke band op te bouwen. Dit zal zich grotendeels voordoen als de andere ouder zich verzet tegen omgang met het kind.
3. Private life - een complexe categorie, maar simpel uitgelegd moet degene die geen nauwe persoonlijke band of geen intentie hiervan had, aantonen dat het kind en ouderschap als integraal onderdeel van zijn of haar identiteit behoort. Er zijn hier veel factoren die een rol bij spelen, en zal veel moeilijker te bewijzen zijn dan een nauwe persoonlijke band of de intentie hiervan. 

Procedure omgangsregeling aanvragen bij rechtbank

• De procedure begint door een verzoekschrift in te dienen bij de burgerlijke rechter (civiel recht). U zult hiervoor een advocaat nodig hebben. Na het verzoekschrift zal de rechtbank alle belanghebbende informeren. 
• De tegenpartij (de ouder met gezag) kan op drie manieren reageren:
  • Geen reactie
  • Verweerschrift, mondeling verweer of tegen verzoek als de tegenpartij het niet eens is met het verzoek. 
  • Afzien van verweer, als de tegenpartij geen bezwaar heeft. 
• Zitting bij de rechtbank. Soms is dit niet nodig, zoals in het geval van een gezamenlijke indiening als onderdeel van ouderschapsplan. Er zal vaak ook een adviseur aanwezig zijn van de Raad voor de Kinderbescherming.
• Kindergesprek. Indien uw kind twaalf tot achttien jaar is zullen zij uitgenodigd worden voor een kindergesprek. De rechter zal uw kind zijn of haar mening vragen over de omgangsregeling. De ouders mogen niet aanwezig zijn bij dit gesprek. 
• Uitspraak rechter. De rechter beslist over de omgangsregeling en zal het verzoek toewijzen, afwijzen of met een tussenuitspraak komen. Hierbij zal rekening worden gehouden met wat in het beste interesse is van het kind. Indien u het niet eens bent met de beslissing kunt u in hoger beroep of cassatie gaan.